Jeanne Roeland

Ik kan wel stellen dat ik de afgelopen jaren in veel angst heb geleefd. In de ogen van clinici werd het zelfs een angst/ paniekstoornis genoemd als gevolg van mijn hersenschudding. Aan het begin herkende ik mij hier niet zo in, ik was niet bang voor spinnen en vond het bijvoorbeeld niet heel spannend om voor een groep mensen een presentatie te houden. Ik, een angststoornis? Ik moest er een beetje om lachen, mentaal zat ik wel prima in mijn vel hoor ondanks alles, fysiek niet nee.

Maar jaren later realiseerde ik mij dat ik ontzettend veel zorgen had gekregen na de hersenschudding. Logisch, want door de aanhoudende klachten verloor ik mijn baan, mijn uitkering, mijn sociale leven werd kleiner en dagelijkse dingen doen was moeilijk. Daarnaast had ik veel pijn. Een beetje teveel allemaal tegelijk. En het ging maar niet over. Veel vragen bleven onbeantwoord. Ok, dat is een redelijk eng scenario.

Overprikkeling

En lichamelijk gezien reageerde mijn lichaam sinds de hersenschudding soms ontzettend paniekerig. Dus daarin gaf ik ook toe aan de neuroloog dat ik voor mijn gevoel wel angstiger was geworden. In ieder geval in lichamelijke reacties, zoals overprikkeling. Overprikkeling is pas eng, want alle externe factoren zorgen er voor dat jij overprikkeld raakt. Daar heb je totaal geen controle over, behalve door uit zo’n situatie te stappen. In mijn gedachten was ik dan helemaal niet angstig, maar mijn lichaam reageerde angstig. Een heel vreemd fenomeen.

Overprikkeling bij hersenletsel ontstaat door de vermoeidheid. En door die vermoeidheid werden de klachten van overprikkeling weer groter. Ik kon in paniek de verkeerde trein instappen door de herrie op het station. Huilend en bibberend aan de conducteur vervolgens uitleggen dat ik ook vergeten was in te checken. De spierspanning in mijn lichaam was afgrijselijk, waardoor ik het liefst naar huis wilde. Om mijzelf te kalmeren, te beschermen en veilig stellen. Ik snapte er in mijn hoofd niets van, ik wist prima dat ik niet normaal reageerde, maar had geen controle over mijn lichaamsreacties.

Ho stop. De grens

Ik kon slecht tegen overbelasting. Eigenlijk ook een soort van paniekstand van mijn lichaam, als ik over mijn grenzen ging. Vaak was ik mij daar niet eens van bewust en stopte mijn lichaam mij doordat ik dan nog moeilijk kon praten/bewegen. Alsof letterlijk mijn batterij leegliep. Het leek uiteindelijk een seintje van mijn lichaam, “Ho Stop”. Mijn hoofd wilde nog wel, maar mijn lichaam niet. En daardoor kon ik ook niet verder.

Waar een wil is, is een weg

Aan het begin heeft mij dit heel lang gefrustreerd en vocht ik hiertegen. Ik wilde echt nog wel hoor! Maar mijn lichaam wil niet! En ik hoopte dat artsen en therapeuten hier een oplossing voor hadden, met name vanuit neurologie. Er was sinds de hersenschudding iets mis met mij. En ik werd langzamerhand boos als men zei dat het wellicht ook psychisch kon zijn. Hoezo psychisch, ik wilde wel, maar mijn lichaam deed niet mee. Het leek zo logisch, dat het aan mijn lichaam lag, niet aan mijn gedachten/mijn wil en ik was ook niet depressief. De hersenschudding kwam overigens ook door externe factoren, dus het leek mij ook niet logisch om op interne factoren te gaan focussen, hoogstens om er mee te leren omgaan. Voor de hersenschudding had ik een leven zonder klachten. Dus dat klopt niet.

Onzekerheid

Ik heb heel wat therapie gevolgd op het fysieke en psychische vlak, maar het ging niet weg. Erger nog, de frustratie werd groter. Daardoor kelderde mijn zelfvertrouwen (vertrouwen dat ik zelf bewust genoeg was om mijzelf te beschermen) en werd ik steeds angstiger. Ik had geen controle meer, het leek zelfs dom om naar buiten te lopen in mijn hoedanigheid, als een hertje in een wildlife park in Zuid-Afrika. Waarom stuurde een arts mij zonder twijfel het wildlife park in? Lees, waarom dacht hij dat ik geen uitkering nodig had en wel weer 40 uur per week kon gaan werken?

Mijn angst om te moeten werken was ook terecht, als ik kijk naar wat ik heb meegemaakt. Want mijn lichaam gaf onwijs veel signalen. Eigenlijk heel fijn dus, dat waar ik met mijn hoofd niet altijd bij kon, mijn lichaam mij wel signalen kon geven. Maar ja dat vond die arts niet. Hij erkende mijn klachten niet, alleen als ik ze kon ‘bewijzen’. Naast de hockeybal, werd de arts ook iets waar ik mij extern tegen wilde gaan beschermen. Hij had duidelijk niet het beste met mij voor. Luisterde ik eindelijk naar mijn klachten, moest ik mij ook nog gaan beschermen tegen externe partijen. En zo werd mijn externe focus groter, ik probeerde koste wat kost de externe zaken onder controle te houden. Doodvermoeiend.

ik merkte dat ik dit gevecht behalve fysiek ook mentaal ging verliezen. Ik liep steeds meer vast en ik werd steeds emotioneler. En het onbegrip van artsen en onkunde om hier mee om te gaan deed mij de das om. Financieel bijvoorbeeld, vanwege het UWV. Ik was in paniek.

Mijn theorie: waar een wil is, is een weg, klopt dus niet. Ik bleef doorzoeken naar aanknopingspunten, nieuwe ideeën. Ik had helaas nog maar weinig opties over. Dan toch maar naar eens naar de ‘angststoornis’ kijken, zoals de neuroloog het had genoemd? Wellicht was daar nog wat uit te halen?

Bescherming 

Vandaag de dag ben ik zo blij dat ik het roer heb durven omgooien. Over angst wordt gezegd dat het een slechte raadgever is. En daar ben ik het mee eens als je puur vanuit angst een keuze maakt en je niet bewust maakt van de keuzes.

Maar ik leerde uiteindelijk dat angst in je lichaam veel fysieke reacties kan geven, zoals hartkloppingen, zweten, verhoogde spierspanning, onderbuikgevoelens/buikpijn, verhoogde ademhaling, onrust, prikkelbaarheid, duizeligheid, tot motorische stoornissen, etc. Fysieke reacties die mij iets proberen te vertellen en mij ergens voor willen beschermen.

In essentie is angst natuurlijk een middel om jezelf te beschermen. Vroeger tegen sabeltandtijgers, in 2017 tegen een auto die te snel te dichtbij komt als je oversteekt. Je lichaam reageert voor je je goed en wel kan bedenken dat je terug moet deinzen bij het oversteken. Dus je lichaam reageert al voor je gedachten. Maar fijn toch? Zo blijf je leven en blijft je lichaam heel, geen pijn etc. Alleen een korte schrikreactie 🙂

Maar ook bij niet tastbare zaken, zoals krijg ik bijvoorbeeld die promotie wel? Wat vindt de ander van mijn reactie op Whatsapp? Daar kun je ook die lichamelijke reacties (in kleine mate weliswaar waarschijnlijk) ervaren, omdat je iets spannend vindt. En die spanning blijkt ook niet altijd gegrond, maar zegt iets over jouw emoties.

Bij mij geen tijger waar ik mijzelf onbewust voor wilde beschermen, maar een hockeybal die uit het niets tegen mijn hoofd kwam. Het is nogal wat als deze zonder jouw controle op je hoofd eindigt en je zoveel pijn kan doen. Ik had er slechter aan toe kunnen zijn, of zelfs wel dood aan kunnen gaan! Externe focus was geboden om het niet nog een keer te laten gebeuren, maar het gebeurde bij mij tot 4x toe.

Blinde vlek

Toch heeft dit mij iets heel kostbaars geleerd. Mijn lichaam heeft jarenlang gereageerd voor mijn hoofd het bewust kon inzien en bedenken. Ik noem dat mijn blinde vlek, mijn onbewuste angsten triggerden mij vandaag de dag. Al mijn klachten zijn uitingen van mijn beschermingssysteem. En superlief dus, zonder dat ik het doorheb word ik door mijn eigen lichaam beschermd 🙂 of ik nou wil of niet 🙂 Daar kan ik op vertrouwen.

Ik leerde uiteindelijk dat ik mij niet bewust ben van sommige angsten, maar dat ik daarom wel mijn lichamelijke reacties kan volgen. Heb ik ergens pijn, dan kan ik kijken of er een bepaalde angst achter zit, of een ander probleem dat aandacht nodig heeft.

Door te kijken naar die angst en te ontdekken waar die onbewust vandaan kwam, kon ik mijn angsten ontleden en neutraliseren. Bij het ontleden van die onbewuste angst, bleek dat ik hem vaak helemaal niet meer nodig vond en dan was ik er ook snel vanaf. Ik was dan bewust geworden en kon vervolgens kiezen. Het ruimde op en dat gaf rust, ontspanning. Terug dus naar mijn interne focus.

Het klinkt wellicht cliché, maar ik leerde weer vertrouwen op mijn lichaam en zodoende op mijzelf. Mijn tip: Erken je (angst)klachten en kijk wat het je vertellen wil. Als dat niet lukt, luister naar je lichaam en kijk wat het je wil vertellen aan je geest 🙂 Ze werken fantastisch samen!

Liefs Jeanne