Voor familie en vrienden is het handig om te weten wat je kan verwachten als je iemand kent die een hersenschudding heeft. Daarom hier tips vanuit mijzelf geschreven, als voorbeeld.
Onzichtbare symptomen – onbegrip
Waar je het meeste tegen aan kan lopen als je een hersenschudding hebt, is onbegrip van je vrienden, ouders, huisarts, werk, studie, etc. Hoe leg je uit wat je hebt?
De lepeltheorie – het beste voorbeeld waarom heb je zo weinig energie? https://chronischsamensterk.nl/lepeltheorie/
Naast dat je vermoeid bent, loop je tegen de shock op dat je alles anders moet gaan doen dan dat je gewend was. Door al je klachten loop je tegen van alles op. Dit brengt veel emoties met zich mee.
Een week ziek zijn is nog wel te doen, maar na een paar weken is het gewoonweg duidelijk dat je je aan moet passen aan je klachten. Daarbij komt dat je niet weet hoe lang het zal duren voor je beter wordt.
Daarom is dit document handig, de fases waar je doorheen gaat als je probeert te herstellen:
http://www.tbiguide.com/emotionalstages.html
Een hersenschudding zie je niet van buiten. Maar van binnen ervaar je heel veel tegelijk. Je leeft in een soort waas (alsof je dronken bent) en hebt vooral aan het begin heel veel klachten. Zoals
hoofdpijn,
duizeligheid (evenwichtsstoornis),
misselijk (door duizeligheid),
last van licht en geluid,
vertraagd reactievermogen,
lage concentratie,
geheugenproblemen,
sommige mensen hebben daarbij een constante piep in hun oor, of geluid (heb ik ook een tijdje gehad) en ruiken dingen anders of hebben een andere smaak gekregen.
Je kunt je voorstellen dat dit allemaal tegelijk, 24/7 nogal irritant is. Vooral als je na een week geen verbetering ervaart en bij alles wat je doet je tegen deze klachten aanloopt. Echt ontspannend is het niet. De vermoeidheid maakt je al helemaal niet meer weerbaar en zo komt het bij veel mensen voor (ook bij mij in ieder geval) dat je heel snel geïrriteerd raakt. Omdat de basis al zo irritant is. Daarom is hiermee ‘leven’ gewoon heel ‘zwaar’.
Emotioneel gezien ook zwaar, want opeens ben je niet meer zo ‘sterk’. Je loopt tegen je eigen grenzen aan, je word afhankelijk, je word teleurgesteld in je eigen mogelijkheden en je raakt daardoor gefrustreerd, verdrietig en boos.
Aan het begin wacht je nog op verbetering, zoals bij een griepje. Maar hierbij kan het maanden duren en je wilt gewoon even een pauze hiervan soms. Die krijg je niet.
Dit komt allemaal doordat de verbindingen in je hoofd niet goed werken. Al die klachten duiden daarop en de hele dag functioneren met die klachten word je extreem moe van. Daarom lijkt het ook op een burn out.
Logica lijkt soms weg als je een hersenschudding hebt. Ik heb zelf niet door hoe slecht of goed het met mij gaat; mijn huisarts hield mij daarom af en toe een spiegel voor, je kan niet fietsen, bent misselijk maar wil wel weer twee uur per dag aan het werk? Laat diegene zelf inzien of iets logisch is of niet. Ik leef namelijk in een soort waas.
M’n IQ is niet veranderd, in mijn hoofd weet ik nog heel veel, soms kan ik het alleen niet altijd communiceren; afasie, stotteren, teveel prikkels en geheugenverlies zijn hiervan soms de oorzaak.
Prikkels
Prikkels is lastig te begrijpen als je er zelf geen last van hebt, het zijn de zintuigelijke prikkels die anders zijn geworden. Ik draag vaak oordoppen om geluidsprikkels te dempen.
Om te ervaren wat ik ervaar met hersenschudding, zijn het dragen van oordoppen een goed voorbeeld.
Draag oordoppen eens een half uur in zonder hersenschudding en ervaar wat er gebeurt als je ze weer uit doet. Alles komt harder binnen. Dat ervaart iemand met hersenschudding continu. Je brein staat op scherp. Het is heel vermoeiend.
Activiteiten
- Afwisseling en kort dingen doen (max 15 min bijvoorbeeld) is de sleutel.
Dingen doen afwisselen met dingen denken. Dus bijvoorbeeld ongv 15 min afwassen dan 15 min. even pauze. op bank zitten. Rustig ademhalen. Glaasje water drinken. Dan misschien stukje lezen uit de krant. Glaasje water bijvullen. even naar buiten om te wandelen.
Wandelen is echt mijn beste medicijn. Op een rustig tempo. Lekker slenteren. Een ommetje. Lekker in de natuur. Rustige omgeving. Weinig verkeer. Weinig mensen. Weinig geluid. Hoofd leeg maken. Even goed ademhalen.
Ik kan helaas maar 1 ding tegelijk, door mijn aangetaste werkgeheugen. Een vraag aan mij stellen terwijl ik een sleutel in een sleutelgat probeer te doen, lukt mij zeker aan het begin niet.
Waar zijn mijn sleutels? Heb ik zin om te eten? –> Bij nadenken is het handig om letterlijk stil te staan of zitten. Zonder beweging en in een rustige omgeving. Zonder veel mensen, beelden en geluiden.
Afspraken
Het handigst is om altijd een principe afspraak te maken als je met mij wilt afspreken. Ga er vanuit dat het misschien niet door kan gaan en neem het mij vooral niet kwalijk, want ik moet op het laatste moment af kunnen zeggen als ik last van symptomen krijg;
- 1 op 1 gesprekken zijn het makkelijkst in een rustige omgeving; geen tv aan met geluid of radio en druk pratende mensen;
Ga altijd mee naar een afspraak met de (huis)arts. Ten eerste om mee te onthouden en ten tweede om kritische vragen te stellen. Neem het gesprek ook altijd op (bijvoorbeeld op je Iphone)
Geef van te voren aan dat de afspraak niet te lang mag duren (max. 15 min! Echt waar!) of las pauzes in om het kwartier. Mijn concentratie was vooral de eerste maanden echt NUL en daardoor extreem inspannend. Later ben ik je dankbaar.
Verkeer
- Autorijden en fietsen, als voetganger in het verkeer kan gevaarlijk zijn. Ik ben minder alert, m’n reactievermogen is vertraagd en ik kan moeilijk inschatten hoe ver een auto van mij vandaan is.
- Laat staan alle handelingen tegelijk bij autorijden; omkijken in de spiegel, schakelen en tegelijkertijd gas geven.
Ik rij zelf geen auto, zodat ik mijzelf en anderen niet in gevaar breng. Je merkt aan jezelf wanneer je dat wel weer kan als je het met iemand oefent.
Hoe lang duurt het voor je herstelt van een hersenschudding?
Mijn ervaring is dat het voor iedereen verschillend is. Artsen zeggen vaak te weinig te weten over hersenen om te kunnen beoordelen hoe lang het duurt voor je herstelt.
De standaard is 6 weken. En sommige mensen herstellen snel, of krijgen een klap op hun hoofd en hebben alleen 2 dagen een buil en nergens last van.
Maar er zijn genoeg mensen die weken, maanden of zelfs jaren last houden. En soms nooit meer beter worden. En dan val je opeens in de categorie ‘hersenletsel’.
Mijn ervaring is, bekijk het per week. En leef per dag met je symptomen. En houd hoop voor verbetering, maar plan niet langer vooruit dan een week om teleurstellingen te voorkomen.
Ik ben wel van mening dat je hersenen veel kunnen (zelfherstellend vermogen) zolang je maar geduld hebt en rust creëert.
Disclaimer —————————————————-
Iedereen die dit leest moet zich beseffen dat dit GEEN website is van medische professionals. Voor klachten is het altijd belangrijk eerst een arts in te schakelen.